Acties 2024

1. Wij voeren met onze partners de Adaptieve strategie drinkwatervoorziening uit, waarmee we werken aan voldoende drinkwaterbronnen en bewust drinkwatergebruik. We komen op basis van het Coalitieakkoord met een investeringsvoorstel. Hierin gaan wij onder andere in op het zorgvuldig gebruik van onze drinkwaterwinningen en nieuwe bronnen van drinkwater zoals oppervlaktewater.
2. Wij stellen een nieuw Maatregelenprogramma Gebiedsdossiers Drinkwaterwinning op, waarin we werken aan het veiligstellen van de bestaande drinkwaterwinningen.
3. Wij voeren de afspraken uit de landelijke ‘BO nitraat’ uit via de aanpak Boeren voor Drinkwater, waarmee we werken aan het terugdringen van de uitspoeling van nitraat uit landbouwgronden in grondwaterbeschermingsgebieden. 

Inhoudelijke kleurscore

Inhoudelijke toelichting

1. Conform de afspraken in het Coalitieakkoord is in 2024 besloten over het Investeringsvoorstel Drinkwatervoorziening Overijssel voor de periode 2024 – 2027. Hiermee zijn middelen beschikbaar gesteld voor de verschillende sporen van de drinkwateraanpak: 
   1.    Drinkwaterbesparing
   2.    Beschermen en behouden bestaande winningen
   3.    Zoektocht naar aanvullende drinkwaterbronnen
   In 2024 is o.a. gewerkt aan het uitwerken van een Overijsselse aanpak voor drinkwaterbesparing, het opstellen van een maatregelprogramma voor onze bestaande drinkwaterbronnen, het opstarten van een breed gebiedsproces Hammerflier en het aanwijzen en nader verkennen van een drinkwaterwinning Salland Diep. Ook heeft Vitens de voorbereidingen gestart om te komen tot een nieuwe transportverbinding naar Twente. 

De aanpak op spoor 2  scoort oranje door vertraging in de aanpak maatregelenprogramma gebiedsdossiers. Dit komt door gebrek aan capaciteit en onvoldoende kwaliteit bij de begeleidende bureaus waardoor een verdiepingsslag nodig bleek. Dit heeft op zijn beurt ook heeft geleid tot een grondiger programma met stevige maatregelen die ook meer voorbereiding nodig hebben. Ook in de verkenning naar nieuwe bronnen is vertraging door gebrek aan capaciteit.

2. Op basis van de gebiedsdossiers met de huidige toestand rond de 23 Overijsselse bestaande drinkwaterwinningen zijn in 2024 maatregelen geformuleerd om voor de toekomst voldoende en schone drinkwaterbronnen te behouden. Deze maatregelen zijn in samenspraak met onze partners opgesteld. Besluitvorming over de te volgen aanpak zal plaatsvinden in 2025.

3. Vanwege het afstel van het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) en het vervallen van de derogatie in grondwaterbeschermingsgebieden heeft in 2024 de nadruk gelegen op het uitwerken van de benodigde monitoring voor de nitraatopgave. Daarnaast zijn nieuwe afspraken nodig met het Rijk en overige partners uit de BO Nitraat voor het volgende actieprogramma Nitraat.

Financiële kleurscore

Financiële toelichting

Financieel resultaat

Op de begrote lasten van € 2,4 miljoen is € 1,5 miljoen besteed. Aan de batenkant is een resultaat van € 0,3 miljoen gerealiseerd. Zie hieronder de toelichting. 

Ten opzichte van monitor II (verwachte onderuitputting van € 0,65 miljoen) is er € 0,5 miljoen extra onderuitputting. Bij monitor II was niet voorzien dat er vertraging zou optreden in de aanpak van het maatregelenprogramma gebiedsdossiers. Dit komt door gebrek aan capaciteit en onvoldoende kwaliteit bij de begeleidende bureaus waardoor een verdiepingsslag nodig bleek. Ook in de verkenning naar nieuwe bronnen is vertraging door gebrek aan capaciteit (zie inhoudelijke toelichting). 

Grondwaterheffing

Er is meer geld binnengekomen voor de grondwaterheffing. Dit komt doordat de registratie van de heffingen bij onze partners is opgeschoond. Hierdoor is extra geld van vorige jaren alsnog binnengekomen. Dit extra geld voegen we toe aan de voorziening grondwaterbeheer door een extra storting.

Drinkwatervergunningen

Bij de P-nota 2025 is in totaal € 0,75 miljoen beschikbaar gesteld voor procedures rondom drinkwatervergunningen. In 2024 is hiervan € 0,25 miljoen geraamd. Dit is nog niet tot besteding gekomen, omdat we in het jaar 2024 in relatie tot de ‘juridische procedures’ voor het beschermen en versterken van onze drinkwaterwinningen reactief te werk zijn gegaan op de actuele dossiers Archemerberg en Hammerflier. 

Voor het jaar 2025 gaan we van reactief in 2024 naar proactief in 2025 door onderzoek uit te laten voeren om onze drinkwaterwinningen beter te beschermen en te versterken. De aanbesteding hiervoor is reeds in voorbereiding met verwachte uitgaven in 2025. Daarom stellen wij voor om dit geld door te schuiven naar 2025 middels resultaatbestemming. 

Resultaatbestemming

Wij stellen u voor om een bedrag van € 0,24 miljoen middels resultaatbestemming toe te voegen aan de jaarschijf 2025 van prestatie 1.2.3 van de begroting 2025.

Robuuste Drinkwatervoorziening (KVO)

Bij het coalitieakkoord zijn middelen beschikbaar gesteld voor een robuuste drinkwatervoorziening (€ 0,6 miljoen voor 2024). Hiervan is € 0,2 miljoen besteed en € 0,4 miljoen niet besteed. Dit komt door de genoemde vertraging bij de inhoudelijke toelichting.

Er zijn meerdere concrete acties in gang gezet, maar besluitvorming vraagt een langere doorlooptijd, hetzij door een inhoudelijke verdiepingsslag op de benodigde maatregelen dan wel bestuurlijke afstemming. De voorbereidende werkzaamheden zullen in 2025 leiden tot kosten waarvoor de niet bestede middelen uit 2024 nodig zijn. Daarom schuiven wij deze middelen door naar 2025. 

GS begrotingswijziging

Op basis van de spelregels van de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel hebben wij besloten om een bedrag van € 0,42 miljoen te onttrekken aan de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel en toe te voegen aan de jaarschijf 2025 van prestatie 1.2.3 van de begroting 2025.

Statenvoorstellen en -besluiten

• Statenvoorstel van Presidium bij rapport Rekenkamer Oost-Nederland ‘Follow-up grondwaterbescherming 
  voor de publieke drinkwatervoorziening’ Statenvoorstel - Opnemen nieuwe drinkwaterwinlocatie Vriezenveen-Daarle in Omgevingsvisie en -verordening PS/2017/674 (bijbehorend besluit)
• Statenvoorstel - Actualisatie Belastingverordening Overijssel en tarieventabel voor het jaar 2019 PS/2018/647 (bijbehorend besluit)
• Statenvoorstel - Rapport Rekenkameronderzoek Oost-Nederland: Drinkwaterbronnen grondig beschermd? 2019/1100893 (bijbehorend besluit)
• Amendement Van Toorn c.s. - Statenvoorstel Rapport Rekenkameronderzoek Oost-Nederland: Drinkwaterbronnen grondig beschermd?  
• Motie Brinkhuis c.s. - Drinkwater voor de toekomst
• Statenvoorstel - Regionaal Waterprogramma Overijssel  2019/1101815 (bijbehorend besluit)
• Statenvoorstel - Investeringsvoorstel Robuuste Drinkwatervoorziening 2020/1102873 (bijbehorend besluit)
• Amendement Van Moorsel - Benut mogelijkheden van winning drinkwater uit oppervlaktewater als volwaardig alternatief voor de middellange termijn
• Motie Brinkhuis c.s. - Drinkwater voor en door Overijssel
• Statenvoorstel bij rapport Rekenkamer Oost-Nederland ‘Follow-up grondwaterbescherming voor de publieke drinkwatervoorziening’ 2022/1102259
• Statenvoorstel verklaring van geen bedenkingen bouw reinwaterkelder Hammerflier 2022/0104705
• Motie Kerkhof Bouw reinwaterkelder Hammerflier niet ten koste van omwonenden
• Motie Brinkhuis Actieve rol rond drinkwaterwinning 
• Motie waterbewust bouwen
• Motie water voor Oekraine
• Statenvoorstel bij rapport Rekenkamer ‘Als elke druppel telt’ PS/1109453 (behorend besluit)  
• Brief voorstel Afdoening moties en toezeggingen
• Brief voortgang veiligstellen drinkwatervoorziening
• Brief uitbreiding drinkwaterwinning Hammerflier 
• Brief uitbreiding drinkwaterwinning Hammerflier
• Brief aan PS Herijking Adaptieve strategie drinkwater
• Brief aan PS Terugkoppeling implementatie aanbevelingen RON rapport Als elke druppel telt
• Investeringsvoorstel drinkwater Overijssel 2024 - 2027, PS24-000171 (bijbehorend besluit)

Begrotingswijziging

• GS Begrotingswijziging
• Resultaatbestemming

Baten begrotingswijziging

Lasten begrotingswijziging

Resultaatbestemming

Verantwoordelijk portefeuillehouder