Begrotingswijziging

Hoort bij prestatie

2.3.3 Realiseren van een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam regionaal energienetwerk (deelneming Enexis)

Provinciaal publiek belang

Enexis Netbeheer B.V. (één van de drie werkfondsen van Enexis Holding N.V.) beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor ca. 2,5 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. Deze verbonden partij draagt bij aan het realiseren van een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam regionaal energienetwerk. Dit belang is verankerd in de statuten van Enexis Holding N.V. waar het doel van de vennootschap omschreven staat als:

  • Het (doen) distribueren en het (doen) transporteren van energie; 
  • Het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten met annexen voor energie; 
  • Het doen uitvoeren van alle taken die als gevolg van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet zijn toebedeeld aan de netbeheerder.

Enexis Holding N.V. als geheel zet in op duurzaamheid en innovatie.

Juridische vorm

Privaatrechtelijke organisatie (naamloze vennootschap, Burgerlijk wetboek, boek 2). Wettelijk is bepaald, dat alleen publieke lichamen aandeelhouder van een netwerkbedrijf kunnen zijn.

Partijen

Provincie Groningen (6,57%), provincie Drenthe (2,37%), provincie Overijssel (19,68%), provincie Noord-Brabant (30,83%), provincie Limburg (16,13%) en gemeenten in deze provincies en in de provincie Flevoland. Het belang van de provincie Overijssel is in 2020 niet gewijzigd. 

Bestuurlijke betrokkenheid

Stemrecht in de Algemene Vergadering (1e gemachtigde voor de provincie hierin: Y.J. van Hijum). Daarnaast hebben wij een vaste zetel in de Aandeelhouderscommissie.

In april 2017 stelden de aandeelhouders het huidige Strategisch plan van Enexis vast.  In 2020 is een start gemaakt met de actualisering van het strategisch plan dat verder in 2021 zijn beslag zal krijgen. De strategische richting die Enexis voorstaat is in lijn met onze ambitie. Enexis is kernpartner in het programma Nieuwe Energie 2017-2023. Een goede energie-infrastructuur is van essentieel belang voor het welslagen van dit programma. Vanuit onze rol als aandeelhouder hebben wij hierop toegezien door in de aandeelhouderscommissie en de algemene vergadering:

  • te sturen op de doelen in het Strategisch plan van Enexis;
  • toe te zien op uitvoering van het jaarplan;
  • de provinciale besluitvorming over de aanvullende financiering  voor Enexis voor te bereiden;
  • toe te zien op de mutaties in de Raad van Bestuur;
  • de jaarrekening over 2019 vast te stellen met inbegrip van het daarbij horende dividend;
  • ons bereid te tonen bij te willen dragen in de door Enexis gevraagde aandeelhouderslening.

Financieel belang

De provincie Overijssel bezit 29.465.662 aandelen, die een boekwaarde vertegenwoordigen van € 46,3 miljoen.

De capaciteit van het elektriciteitsnet in het verzorgingsgebied van Enexis is zowel op de korte als lange termijn te beperkt om de energietransitie te faciliteren. Er zijn grote investeringen in de uitbreiding van het netwerk nodig als randvoorwaarde voor het kunnen realiseren van de Regionale Energie Strategieën (RESsen). Voor de financiering van een deel van deze investeringen hebben 5 provinciale en 66 gemeentelijke aandeelhouders (waarvan 16 Overijsselse gemeenten) een converteerbare hybride aandeelhouderslening aan Enexis Holding verstrekt. In totaal gaat het om € 500 miljoen, waarvan de provincie Overijssel met uw instemming € 102 miljoen voor haar rekening neemt. De aandeelhouders voorzien Enexis Holding hiermee van een financiële impuls (versterking van het Eigen Vermogen). We hechten eraan dat de verstrekte lening aantoonbaar bijdraagt aan de energietransitie in onze provincie en zullen dit monitoren.

Bijzonderheden

De rol van Enexis is essentieel voor versnelling van de Overijsselse energietransitie. Als kernpartner in het programma Nieuwe Energie 2017-2023 trekt Enexis het uitvoeringscluster 'energie-infrastructuur en warmte'. Vanuit een eigen verantwoordelijkheid vervult zij een rol bij regionale planvorming. Om de energietransitie te versnellen ontwikkelt Enexis haalbare en betaalbare oplossingen. Enexis is een partner voor de provincies, gemeenten en waterschappen bij de totstandkoming van de Regionale Energie Strategieën (RESsen). Per 2020 publiceert Enexis iedere twee jaar investeringsplannen met een zichttermijn van tien jaar. De investeringsplannen voor elektriciteit en gas 2020-2030 bevatten de uitbreidings- en vervangingsinvesteringen voor de elektriciteits- en gasnetten in het gehele beheersgebied van Enexis. 

De nettowinst van de holding over 2020 bedroeg € 108 miljoen (2019: € 210 miljoen). Deze afname wordt met name veroorzaakt door een stijging van de inkoopkosten TenneT ter hoogte van € 63 miljoen en een toename van de latente belastingverplichtingen van € 42 miljoen, vanwege het terugdraaien van een aangekondigde tariefverlaging van de vennootschapsbelasting per 2021. De netto omzet steeg naar € 1.516 miljoen (2019: € 1.491 miljoen). De coronacrisis heeft in 2020 geen materiële impact gehad op het financieel resultaat.

Het beheer van het elektriciteits- en gasnet en de leveringszekerheid is de belangrijkste opgave voor Enexis. De uitvalduur voor elektriciteit is in 2020 afgenomen naar 13,0 minuten per aansluiting (2019: 14,2 minuten) en al enige jaren beneden het landelijke gemiddelde van 21 minuten. De uitvalduur van gas steeg 30 seconden ten opzichte van 2019, naar 81 seconden. Dit is met name te wijten aan enkele afzonderlijke storingen, en komt hiermee boven het landelijk gemiddelde van 65 seconden.

In 2020 realiseerde Enexis Netbeheer een werkpakket van € 882 miljoen (2019: € 804 miljoen). Door de toename in zonne- en windprojecten zal dit bedrag in de toekomst alleen maar groter worden. Ter illustratie: in 2020 bedroeg het duurzaam opgesteld productievermogen in het verzorgingsgebied van Enexis Netbeheer zo’n 6.600 MW, bijna 60% meer dan in 2019. Door het hoge tempo van de energietransitie neemt de druk op het netwerk zo snel toe, dat extra investeringen alléén niet genoeg zijn. Om de energietransitie tijdig en betaalbaar te realiseren, is het noodzakelijk om het netwerk (kosten)efficiënter te gebruiken. Dit zal ook het speerpunt zijn in de actualisatie van het strategisch plan van Enexis voor de periode 2022-2025.

Als gevolg van de extra investeringen in de energietransitie en de doorberekening van de Tennet-tarieven zal het in 2021 te ontvangen dividend over de winst van 2020 lager zijn ten opzichte van 2019. Naar verwachting zal het uit te keren dividend over de winst van 2020 leiden tot een tegenvaller op de provinciale begroting voor 2021 van indicatief € 2 miljoen. In de eerste monitor over de begrotingsuitvoering 2021 nemen we de definitieve cijfers op.

Afgelopen jaar zijn de zittende CEO (Peter Vermaat) en CFO (Maarten Blacquière) opgevolgd door respectievelijk Evert den Boer en Mariëlle Vogt. Tevens is de Raad van Bestuur uitgebreid met een COO (Rutger van der Leeuw) en CTO (Jeroen Sanders). De CTO richt zich specifiek op de toekomst van het energiesysteem en alles wat binnen de onderneming nodig is om hierop te anticiperen, zodat snel en adequaat op ontwikkelingen kan worden ingespeeld.

WNT: vanaf 1 januari 2019 is de afbouwperiode gestart. De bezoldiging van de topfunctionarissen wordt in drie jaar afgebouwd, waarmee de wettelijke norm met ingang van 2022 is bereikt.

Meer informatie

Website Enexis Holding N.V.
Jaarverslag 2020 Enexis Holding N.V.