Begroot lasten 0

Realisatie lasten 0

Ruimte lasten 0

Status prestaties

Inleiding en statenvoorstellen

Inleiding en statenvoorstellen

Begroot lasten 0

Realisatie lasten 0

Ruimte lasten 0

Status prestaties

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Inleidende samenvatting
In Overijssel kennen we elkaar en hebben we wat voor elkaar over. Als echte noabers werken we aan een vitale en inclusieve samenleving, waarin iedereen meetelt en meedoet. 
Aan de andere kant zien we ook dat de verdeeldheid in de samenleving zich duidelijker aftekent. Discussies op sommige onderwerpen zijn soms verhit en scherp. Het is goed om te zien dat er ook tegengeluiden komen die oproepen tot verbroedering en gezamenlijke inzet. Want hoewel we nog te maken hebben met de gevolgen van de coronapandemie, zoals in de culturele sector, de woningmarkt en vitaliteit van centra, was er ook in 2021 een enorme inzet te zien van onze inwoners om de samenleving draaiende te houden. Er werden nieuwe initiatieven genomen, concepten bedacht en volop kansen benut. 
Dat gaf onder andere een sterke impuls aan onze digitale ontwikkeling en voeding aan onze creativiteit. Nog meer dan in 2020 werkten we digitaal zodat congressen en evenementen konden doorgaan. We hebben stevig ingezet op digitalisering zowel in productieprocessen in de ontwikkeling naar ‘smart industry’ als in e-commerce en cyberveiligheid. We hebben slimme oplossingen georganiseerd om duurzame energie-opwekking te ontsluiten en lokaal toe te passen. Wij hebben bedrijven geholpen met onderzoek naar het benutten van restwarmte. De MaaS pilot (Mobility as a Service) in Twente is gestart waarmee we actief aan oplossingen werken om verschillende mobiliteitsvormen te combineren in één reis. We hebben gewerkt aan versnelling van de woningbouw door te investeren in gebiedsontwikkelingen, wooninitiatieven, circulair bouwen, flexibele huisvesting, provinciaal aanjaagteam wonen en flexpools. En ‘last but not least’ zijn we gestart met de gebiedsgerichte aanpak stikstof, dat vanuit het landelijk coalitieakkoord van december 2021 een landelijk vervolg zal krijgen.

In 2021 hebben we in de vorm van Panorama’s vier wenkende perspectieven geschetst voor de Omgevingsvisie Overijssel waar verschillende ruimtelijke hoofdkeuzes aan ten grondslag liggen. Het Perspectief Zelfbewust Overijssel geeft de voorkeursrichting aan voor het nieuwe beleid, zoals wij aan uw Staten hebben geschetst, en dit zal de richting zijn voor de verdere uitwerking van de Nieuwe Omgevingsvisie. Voor de overige opgaven beschrijven we hieronder onze belangrijkste resultaten van het afgelopen jaar.

Inleiding Jaarverslag 2021

Krachtige economie
In 2021 is gebleken dat het fundament van de Overijsselse economie stevig en veerkrachtig is. Want ondanks dat sectoren als de horeca, evenementen- en culturele sector het zwaar hebben gehad, heeft de economie zich goed hersteld. De diversiteit van onze economie, het brede MKB en gewortelde familiebedrijven,  in samenhang met krachtige concentraties rond gezondheid en technologie hielpen daarbij. 
Binnen onze structurele ondersteuning van het MKB hebben wij onze aandacht gericht op het ondersteunen van (familie)bedrijven en start-ups bij het tijdig innoveren. Daarnaast hebben wij ons gericht op vernieuwing en vergroening om de afhankelijkheid van bedrijven van kwetsbare mondiale productieketens te ondervangen. We investeerden in lokale en regionale (cruciale) ketens en hergebruik van materialen om minder afhankelijk te zijn van grondstoffen van elders. Via MKB- en Regio Deals, onze fondsen en EU-programma’s versterken we samen met gemeenten, kennisinstellingen en ondernemers de brede welvaart in onze regio’s.
In het afgelopen jaar is de krapte op de arbeidsmarkt alleen maar toegenomen. Dit belemmert in toenemende mate het groei- en verandervermogen van het bedrijfsleven. Wij hebben daarom ingezet om de arbeidsmobiliteit en de wendbaarheid van de beroepsbevolking te vergroten. Met het opzetten van scholings- en digitaliseringsvouchers en het opzetten van scholingsfondsen dragen wij bij aan de ontwikkeling van (digitale) vaardigheden van de beroepsbevolking, in combinatie met het in stand houden van een goed vestigingsklimaat. 

Hitte, droogte en wateroverlast
In 2021 hebben alle werkregio’s van het DeltaPlan Ruimtelijke Adaptatie uitvoeringsgstrategieën en -programma’s opgesteld. De maatregelen voor de korte, middellange en lange termijn in de Adaptieve Strategie Drinkwatervoorziening (ASV) hebben we in gang gezet. 
We zien dat hitte, droogte en wateroverlast inmiddels overal op de agenda staat. Samen met onze partners werken we aan de uitvoering om in 2050 klimaatrobuust te zijn. De beleidskaders voor een klimaatrobuust Overijssel waarin water en bodem leidende principes zijn, maken onderdeel uit van het proces om te komen tot een nieuwe Omgevingsvisie. 
Ook zien we dat de drinkwatervoorziening met name in Twente  een grote opgave is en het een uitdaging is om verschillende belangen (waaronder met name economische) met elkaar in balans te brengen.


Aantrekkelijk wonen en ruimte
Mede door de gevolgen van de coronapandemie tekent een aantal ontwikkelingen zich scherper af: de vitaliteit van centra, de veranderingen in de binnensteden en de druk op de woningmarkt. Wij werken samen met onze netwerken zoals de Woonkeuken, Retailplatform Overijssel en het centrummanagersnetwerk aan versnelling van de woningbouw en toekomstbestendige binnensteden. Dit doen we door gezamenlijk gebiedsontwikkelingen mogelijk te maken. Daarnaast stimuleren we, wooninitiatieven, circulair bouwen, flexibele huisvesting en flexpools. Verder geeft het Perspectief Zelfbewust Overijssel de voorkeursrichting aan voor de richting van de nieuwe Omgevingsvisie. In onder meer gebiedsateliers en gesprekken met inwoners en partners hebben we besproken welke ruimtelijke lange termijn keuzes voor Overijssel mogelijk zijn.
Milieubeleid
Een opvallende ontwikkeling is dat de aandacht voor Milieueffectrapportage weer toeneemt. Via de ontwikkeling van het omgevingseffectrapport (OER) voor de Omgevingsvisie zorgen we dat onze kennis op dat gebied verder ontwikkelt. We werken meer vanuit het begrip gezondheid aan ons milieu. We hebben daarom de samenwerking met de GGD’s versterkt. Tenslotte hebben we met u ons beleidsplan voor vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) besproken.

Energietransitie
Warmtenet
Met begeleiding van de provincie is eind 2021 een intentieovereenkomst getekend voor het versneld in kaart brengen van de haalbaarheid van een regionaal warmtenet in Twente. Dit netwerk kan de warmte van Twence optimaal benutten en in meerdere gemeenten zo’n 100.000 woningen verwarmen. Met de ELENA subsidie zijn verschillende warmtenetten gerealiseerd en is maatschappelijk vastgoed zoals scholen en zwembaden verduurzaamd.
Gebouwde omgeving
De provincie zet in op de stapsgewijze verduurzaming van woningen, wijkaanpakken naar een aardgasvrije energievoorziening. Vanaf 2021 werken 22 Overijsselse gemeenten samen in de vorm van een gezamenlijk Energieloket. Zestien gemeenten hebben gebruik gemaakt van deze subsidie, waarmee ruim 100.000 particuliere woningeigenaren energiemaatregelen kunnen nemen. Het ELENA project is juni 2021 afgerond en ingediend bij de Europese Investeringsbank (EIB). Verder is de INDU-ZERO showcase woning (tevens bezoekerscentrum) van woningcorporatie Domijn in Enschede gerealiseerd. 
Bedrijven
In het kader van ‘Ieder dak een zonnedak’ hebben bedrijven met het plaatsen van een zonnedak een extra vermogen van ruim 14 MW gerealiseerd. Bij bedrijven in Almelo en Delden gaan diverse projecten de volgende ontwikkelfase in om te zien of hier de restwarmte benut kan worden. 
Tot slot
Het goedkeuren van de Regionale Energiestrategie 1.0 (RES) in 2021 is het startschot voor de RES 2.0 met een aantal aanbevelingen voor de uitwerking. 

Goede bereikbaarheid
Weginfrastructuur
Bij de Vechtdalverbinding is de nieuwe aansluiting op de A28, het nieuwe tracé van de N340 en knooppunt Varsen twee jaar eerder dan gepland in gebruik genomen.
Daarnaast hebben in 2021 twee opleveringen plaatsgevonden: de rotonde N343 Het Stift als volgende stap voor rondweg Weerselo en de N307 Flevoweg. Op diezelfde N307 zijn de werkzaamheden Roggebot-Kampen begonnen.
Openbaar Vervoer (OV)
Door de gevolgen van de coronamaatregelen is het aantal reizigers in het OV met een derde afgenomen. Het OV-aanbod kon zoveel mogelijk in stand blijven door medefinanciering vanuit het Rijk om de bereikbaarheid voor onze inwoners te kunnen waarborgen. 
De noodconcessie IJssel-Vecht is gestart. Daarmee hebben we in West-Overijssel Zero Emissie Openbaar Vervoer gerealiseerd. Deze nieuwe ontwikkeling heeft wel opstartproblemen gekend. Verder hebben we de nodige voorbereidingen getroffen voor de nieuwe openbaar vervoerconcessie IJssel-Vecht, de kortlopende openbaar vervoer concessie in Twente, inclusief bus en trein voor het tracé Zutphen – Hengelo – Oldenzaal. Tot slot ontwikkelen we voor OV-knooppunten en  hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) betere en snellere oplossingen voor forenzen en studenten.

Realisatie onderdelen fietsnetwerk (Kernnet Fiets)
Op diverse deeltrajecten tussen Zwolle – Hardenberg, Zwolle – Staphorst – Meppel, Zwolle – Nijverdal zijn verbeteringen in de fietsinfrastructuur aangebracht. Ook  zijn in 2021 onderdelen van de F35 gerealiseerd en/of verbeterd binnen gemeenten Wierden, Enschede, Borne en Almelo.
Kanaal Almelo De Haandrik
Het verdiepende onderzoek naar de schade aan woningen langs Kanaal Almelo-De Haandrik door Deltares is afgerond. De schaderegeling is uitgebreid met funderingsonderzoek en 
funderingsverbetering. Inmiddels zijn de eerste funderingsonderzoeken gestart.

Vitaal landelijk gebied

Natuurherstel blijft grote opgave
We werkten verder aan natuurherstel in de Natura-2000 gebieden. Met de rijksmiddelen uit het Programma Natuur versnellen we, om zo eerder ruimte te maken voor ontwikkelingen die stikstof uitstoten. Met middelen uit het Programma Natuur werd het tevens mogelijk te starten met de compensatie van boskap die nodig was voor natuurherstel. Het tweede spoor van het Programma Natuur is de Agenda Natuurinclusief. Wij participeren in de totstandkoming van deze agenda, waarbij onze rijke ervaring met ons programma Natuur voor Elkaar goed van pas komt. 
Stikstof blijft aandacht vragen
Daarnaast zijn we begonnen met de Gebiedsgerichte Aanpak Stikstof. We hebben in de zes deelgebieden verkenningen gedaan om de opgave natuurherstel én ruimtelijke ontwikkeling met elkaar in balans te brengen. We hebben gebiedsanalyses opgeleverd die input geven voor de gebiedsagenda’s. Daarnaast zijn we gestart met de aankoopregeling veehouderijen en hebben we besloten een stikstofbank mogelijk te maken. 
Rechterlijke uitspraken hebben vergaande gevolgen voor vergunningverlening, toezicht en handhaving. Termijnen en processen staan onder druk en zorgen voor toenemende onzekerheid bij ondernemers. We balanceren tussen economische en natuurbelangen en hebben het moeilijke besluit genomen om extern salderen op te schorten. 
Het nieuwe kabinet erkent met de aankondiging van het Nationaal Programma Landelijk Gebied en een bijbehorend investeringsbudget de noodzaak van een fundamentele aanpak van het stikstofvraagstuk. Met de rol die daarbij aan provincies wordt toegeschreven, ligt voor ons een grote extra opgave in het nabije verschiet. Verschillende prestaties staan onder druk omdat het werven van gekwalificeerd personeel in een overspannen arbeidsmarkt lastig is.
Initiatieven om gerichter te werven en het zelf opleiden van collega’s bieden perspectief.
Perspectief voor de landbouw
Voor de ontwikkeling van een perspectief voor de landbouw voerden wij in 2021 gesprekken met ketenpartners, boeren en maatschappelijke partijen, waardoor de eerste contouren zich aftekenen. De totstandkoming van het puerspectief is vertraagd door het lange wachten op het regeerakkoord, waarin het Rijk, als eerste verantwoordelijke voor de landbouw, zich zou uitspreken. Onze erfcoaches merken hoeveel onzekerheid dit oplevert in de sector. 
Sinds de start van het programma Toekomstgerichte Erven in 2019 zijn ruim 1600 erven bezocht door de erfcoaches. Wij zijn er trots op dat nu in alle gemeenten in Overijssel erfcoaches beschikbaar zijn. Gemeenten leveren vooralsnog geen financiële bijdrage.

Samenleven in Overijssel
Begin 2021 hebben provincie en gemeenten de herziene bestuursovereenkomst Interbestuurlijk toezicht afgesloten, als resultaat van een evaluatietraject. Eén van de conclusies was dat de inhoud (uit 2012) nog wel actueel is, maar dat de afspraken over de uitvoering toe waren aan een update, meer passend bij het partnerschap zoals dat in het kader van het IBT wordt nagestreefd. Het vertrouwen van de burger in de overheid hebben wij onderzocht. We hebben een peiling onder volksvertegenwoordigers (raads- en statenleden) laten uitvoeren naar de onderlinge samenwerking en hun betrokkenheid bij het werkveld. We hebben een samenwerkingsagenda afgesproken op het gebied van ondermijning/criminaliteit bestrijding, met onze partners gemeenten, RIEC, politie en openbaar ministerie . We hebben onze lobby op Europa en Duitsland geïntensiveerd en werken nauw samen met Gelderland om de Agenda Oost onder de aandacht te brengen van het nieuwe kabinet. En tot slot hebben we in 2021 maar liefst nieuwe 13 burgemeesters benoemd.


Cultuur
De verbindende en aanjagende, creatieve functie van cultuur is in het afgelopen jaar meer zichtbaar geworden. Het Versterkingsprogramma cultuur maakt de culturele sector sterker, wendbaar en weerbaar. We hebben gezorgd voor een opleiding voor cultureel ondernemers. We investeerden in nieuwe samenwerkingsverbanden, innovaties, producties en talentontwikkeling om een sterk maakklimaat te hebben voor het culturele aanbod. Via slimme en samenhangende cultuurinvesteringen, met onder andere de culturele stedelijke regio’s, bereiken we meer maatschappelijke impact. De creatieve denk- en ontwerpkracht van de cultuursector zetten we in voor maatschappelijke vraagstukken en transitieopgaven. Dit alles met een winstwaarschuwing: het versterkingsprogramma heeft weliswaar geholpen om de wendbaarheid en weerbaarheid van de culturele sector de versterken. Maar de elkaar opvolgende lockdowns hebben cultuurliefhebbers onzeker gemaakt, culturele makers hebben noodgedwongen ander werk moeten zoeken en het kost tijd om de sector weer optimaal te laten draaien.
We hebben onze samenwerking met GGD-s en zorgpartners versterkt in een succesvolle regioaanpak positieve gezondheid. Talentregisseurs zijn vanuit het sportakkoord aan de slag. En het noaberschap dat kenmerkend is voor Overijssel werd zichtbaar in de uitreiking van de Overijsselse Vrijwiligersprijs. 
Vanuit het programma Leefbaar Platteland hebben we met ‘Platteland kiest positie’ gewerkt aan een krachtig, zelfbewust en toekomstbestendig platteland. Vanuit dit programma hebben wij ruim 45 initiatieven ondersteund.

Statenvoorstellen

Terug naar navigatie - Statenvoorstellen

Onder de knop 'bijlagen' in de rechter bovenhoek van de pagina, treft u twee statenvoorstellen aan. Dit zijn de besluitvormende stukken over de jaarstukken. Het statenvoorstel 'jaarstukken 2021' heeft betrekking op het vaststellen van de jaarstukken en het resultaat. Het statenvoorstel 'resultaatbestemmingen en begrotingswijzigingen', is besluitvormend over de bestemming van het resultaat, en de per 2022 door te voeren begrotingswijzigingen.