4.2.3 Concessie- en contractmanagement van bus en trein

Inhoud

1. Het beheer van de concessies en contracten is in 2021 vooral beheerst door de corona crisis, waarbij het voorzieningenniveau aangepast is op het aantal reizigers. Samen met het Rijk is er een basis voorzieningenniveau in stand gehouden om de bereikbaarheid in de provincie te kunnen handhaven.

2. Het Statenvoorstel "Investeringsvoorstel Sociale veiligheid Openbaar Vervoer"  (2021/1103754) is op 22 september 2021 door uw Staten aangenomen. Het voorstel is na goedkeuring uitgevoerd waardoor de sociale veiligheid op de treindiensten in de provincie beter gefaciliteerd kan worden.

3. De concessie IJssel-Vecht is in 2021 opnieuw aanbesteed en er zijn in december 2021 biedingen ontvangen van 3 vervoerders. De gunning van de concessie zal in mei 2022 plaatsvinden waarna de provincie, samen met de geselecteerde vervoerder, de concessie zal implementeren voor 10 december 2022. 

4. De marktomstandigheden zijn door de Coronacrisis veranderd. Hierdoor is er noodzaak de concessie-indeling te herzien. Dit heeft gevolgen voor de aanbesteding OV concessie Berkel-Dinkel waarbij voorlopig uitgangspunt is deze te splitsen in Twente en Achterhoek. Voor het Twentse deel wordt een kortlopende concessie Twente bus in combinatie met de treindienst Zutphen-Hengelo-Oldenzaal in 2022 aanbesteed.  

5. Er is voor gekozen de meervoudige onderhandse uitvraag voor de overbruggingsconcessie Zutphen-Hengelo-Oldenzaal om te zetten in een Europese aanbesteding en deze, naar aanleiding van het genoemde onder 4, samen te voegen met de  aanbesteding van Twente Bus in één kortlopende concessie. De concessieduur is afhankelijk van de te kiezen verduurzamingstechnologie en wordt gesteld op maximaal 5 jaar.  

6. Door de maatregelen rondom de Coronacrisis, is het werven nieuwe reizigers in 2021 beperkt realiseerbaar geweest. De acties  die wel zijn uitgevoerd, zijn gericht op de veiligheid van het reizen in het OV.  Als de Coronamaatregelen het toelaten, zullen de acties op het gebied van werving en terugkeer van reizigers ingezet worden zijn.  

Financiën

Van de geraamde lasten van bijna € 116,8 miljoen zijn  op € 0,1 miljoen na geheel besteed. Tegenover de geraamde baat van € 53,4 miljoen staat een realisatie van € 65,7 miljoen. In de gerealiseerde baten zijn incidentele bijdragen van het Rijk (Specifieke uitkering) opgenomen voor in totaal € 28,2 miljoen (het betreft de beschikbaarheidsvergoeding regionale OV-bedrijven voor € 18,5 miljoen en de specifieke uitkering decentraal spoor € 9,7 miljoen). De onderbesteding  van  € 12,4 miljoen  wordt nagenoeg geheel verklaard door hogere baten.

Baten
De hogere baten zijn te hoofdzakelijk verklaren uit de ontvangen Specifieke uitkering (SPUK) Decentraal spoor voor de treindiensten € 9,7 mln. Provincie Overijssel ontving in december 2021 op basis van de SPUK decentraal spoor € 9,7 mln. Deze structurele baat werd tot en met 2020 ontvangen als decentralisatie uitkering via het provinciefonds en is op basis daarvan geraamd op de post Overhead, financiering en dekkingsmiddelen ('kerntaak 20') in de begroting 2021. Conform de verslagleggingsregels is de SPUK als baat verantwoord op prestatie 4.2.3 van kerntaak 4.

Exploitatie OV concessies
De structurele lasten van exploitatiesubsidies voor het openbaar vervoer komen circa € 1,2 miljoen hoger uit dan begroot als gevolg van hogere indexatie en het nakomen van afspraken voortvloeiend uit de beschikbaarheidsvergoeding regionale OV-concessies (BVOV) (aanvulling tot nul-rendement). De bestedingen voor inhuur en onderzoek en concessiebeheer vallen circa € 0,4 miljoen lager uit, deels doordat deze incidenteel gedekt worden binnen prestatie 4.2.1 Herijking Openbaar Vervoer. Ten slotte zijn de baten in 2021 € 0,4 miljoen hoger dan begroot vanwege niet begrote doorbelaste kosten en een eindafrekening van de bijdrage aan de samenwerking OV Oost over 2020. 

Daarnaast  is er nog een aanvullende vordering van   € 1,6 miljoen vastgelegd op het Rijk voor de beschikbaarheidsvergoeding Openbaar Vervoer.

Resultaatbestemming Haltevoorzieningen IJssel-Vecht:
Als gevolg van wijzigingen in de dienstregeling van de concessie IJssel-Vecht worden er aanpassingen aangebracht aan de halte infrastructuur. Inmiddels is van het beschikbaar gestelde bedrag € 0,3 miljoen gerealiseerd.
Wij stellen u voor om voor dekking van doorlopende verplichtingen € 0,4 miljoen middels resultaatbestemming beschikbaar te houden en toe te voegen aan de begroting 2022 op prestatie 4.2.3.

GS begrotingswijziging:

Niet Actief Beveiligde Overwegen (NABO's)

Via PS 2020/0058230 is € 2,5 miljoen beschikbaar gesteld voor de aanpak van NABO's. Hiervan is € 2,0 miljoen gedekt uit KVO middelen en € 0,5 miljoen binnen de regulier mobiliteitsmiddelen (prestatie 4.2.3). Er zijn tot en met 2021 slechts enkele subsidieverzoeken ontvangen van de betrokken gemeenten. De niet bestede middelen dienen beschikbaar te blijven voor de aanpak van NABO's. Wij schuiven de niet bestede KVO middelen (€ 1,6 miljoen) door naar 2022.

Op basis van de spelregels van de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel hebben wij besloten om een bedrag van € 1,55 miljoen te onttrekken aan de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel en toe te voegen aan de jaarschijf 2022 van prestatie 4.2.3 Concessie- en contractmanagement van bus en trein van de begroting 2022.

GS begrotingswijziging

Sociale veiligheid Openbaar Vervoer
In 2021 is op de post Sociale veiligheid Openbaar Vervoer (Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel) per saldo € 71.500 niet besteed. Wij schuiven deze middelen door naar 2022 en zetten deze in om de sociale veiligheid op stations te verbeteren. 

Op basis van de spelregels van de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel hebben wij besloten om € 71.500 te onttrekken aan de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel en toe te voegen aan de jaarschijf 2022 van prestatie 4.2.3 van de begroting 2022

Reisproduct Vechtdallijn Zwolle-Emmen tijdens verbreding N340
In 2021 was € 0,5 miljoen beschikbaar om reizigers de mogelijkheid te bieden tijdens de overlast van de verbreding van de N340, gebruik te maken van de Vechtdallijn Zwolle-Emmen (motie Abbema c.s.). In 2021 is hiervan € 30.000. besteed. Deze is gebruikt voor een beperkte stimulering van het gebruik van de trein en het stimuleren van (deel)fietsen. Extra OV capaciteit was niet nodig omdat sinds het aannemen van de motie Abbema c.s. de treinverbinding is uitgebreid met extra capaciteit (spitstreinen).  Door de onderbesteding wordt er minder onttrokken aan de Reserve mobiliteitsprogramma's verkeer en vervoer.