Provinciale heffingen

Wij leggen heffingen op in het kader van de opcenten motorrijtuigenbelasting, leges, precario, grondwateronttrekkingen en de nazorg van stortplaatsen . Het beleidskader daarvoor is opgenomen in de Belastingverordening Overijssel. Daar vindt u ook de vastgestelde tarieven.

Opcenten motorrijtuigenbelasting
Het Rijk stelt de maximale hoogte van de opcenten vast. Het maximale opcententarief voor 2024 is bepaald op 138,3% (2023: 125,8%). Het  provinciale opcententarief 2024 is door Provinciale Staten vastgesteld op 82,2% (was 79,9% in 2023).

Leges
Leges zijn een heffing voor een door de provincie geleverde administratieve dienst (vooral het verstrekken van stukken en het afgeven van vergunningen). In 2024 is de belastingverordening vastgesteld. Deze verordening wordt gebruikt vanaf 1 januari 2025.

Precario
Precario is een heffing voor het hebben van voorwerpen in, op of boven provinciale grond of provinciaal water. Overijssel heft alleen nog precario van benzinepompinstallaties. De precario heffen we via een belastingaanslag.

Grondwaterheffing
Op basis van de Waterwet (artikel 7.74) zijn Provinciale Staten bevoegd om een heffing in te stellen op het onttrekken van grondwater. De heffingsopbrengst gebruiken we onder andere voor onderzoeken die voor het grondwaterbeheer noodzakelijk zijn en voor de vergoeding van schade. De heffing leggen we op naar de in het heffingsjaar onttrokken hoeveelheid grondwater, gemeten in kubieke meters per jaar.

Nazorgheffing stortplaatsen
De Wet Milieubeheer regelt dat gesloten stortplaatsen geen of zo weinig mogelijk gevolgen voor het milieu hebben (Leemtewet genoemd). De Leemtewet legt de financiële- en bestuurlijke verantwoordelijkheid bij de provincie voor de permanente nazorg van stortplaatsen waar na 1 september 1996 afvalstoffen zijn of worden gestort. Wij moeten erop toezien dat bij gesloten stortplaatsen zodanige maatregelen worden getroffen dat de stortplaatsen geen of zo weinig mogelijk nadelige gevolgen voor het milieu veroorzaken. Uw Staten kunnen een heffing instellen ter bestrijding van de kosten van de nazorgmaatregelen bij stortplaatsen waar na 1 september 1996 nog afval gestort is of wordt. Wij leggen de heffing, gebaseerd op een besluit van uw Staten van 30 maart 1999, op aan de exploitanten van de stortplaatsen in Overijssel. De hoogte van de heffing is gebaseerd op de berekening van het doelvermogen vanaf het moment dat de nazorg start en op rendement- en inflatieprognoses. Door uw Staten is in 2020 besloten om alleen voor de stortlocatie Elhorst Vloedbelt een jaarlijkse heffing van € 40.000 te innen voor het te bereiken doelvermogen. Voor de andere twee stortlocaties is de verwachting dat het doelvermogen door de te realiseren rendementen wordt gehaald.

Hieronder is weergegeven hoe de inkomsten uit de provinciale heffingen zijn opgebouwd. De opcenten op de Motorrijtuigenbelasting beslaan ongeveer 98% van onze inkomsten uit heffingen. 

Motorrijtuigenbelasting
In 2024 is een bedrag van € 126,4 miljoen aan opcenten ontvangen. Dit is meer dan begroot. Uit de tellijst van de Belastingdienst blijkt dat de omvang van het voertuigenbestand is gestegen en het gemiddelde gewicht is toegenomen. In september hebben we gekeken naar de ontvangsten tot en met augustus en deze lagen toen nog in lijn met de begroting. De opcenten zijn vooral in de laatste maanden van het jaar hoger uitgevallen. Bij de Perspectiefnota 2026 stellen we de raming voor 2025 en verder bij op basis van de laatste informatie van de Belastingdienst.

Hieronder is een vergelijkingstabel opgenomen van de opcenten per provincie. 

Leges, precario en overige heffingen

Leges
De opbrengsten zijn €0,1 miljoen lager dan begroot. Dit komt voornamelijk doordat er minder vergunningen zijn verleend voor de bescherming van natuur en landschap (€0,2 miljoen) en voor milieu belastende activiteiten (€0,3 miljoen). Hier tegenover staan echter ook lagere kosten. Aan de andere kant zijn er meer leges binnengekomen voor de vergunningen milieubeheer (€0,4 miljoen).

Nazorgheffingen
De nazorgplannen voor de drie Overijsselse stortlocaties zijn in 2016 herzien. Voor de locatie Elhorst Vloedbelt is het vereiste doelvermogen zodanig gewijzigd dat we voorzien dat het doelvermogen niet gerealiseerd wordt op basis van het prognose-rendement. Voor de andere twee locaties is de verwachting dat het vereiste doelvermogen gerealiseerd gaat worden. Op basis van het verwachte langjarige fondsrendement en het nu aanwezige vermogen voor de locatie Elhorst Vloedbelt, resteert in 2082 een tekort van circa € 5,5 miljoen. Aan Twence (de beheerder) is daarom per 1 januari 2020 een jaarlijkse heffing opgelegd van € 40.000.

In de Belastingverordening Overijssel staat het kwijtscheldingsbeleid als bedoeld in artikel 26 van de Invorderingswet 1990. In artikel 4.4 van deze verordening staat dat wij geen kwijtschelding verlenen bij de invordering van de nazorgheffing stortplaatsen. Verder kennen we geen innings- en kwijtscheldingsbeleid voor de opcenten MRB. De reden hiervan is dat niet wij, maar de Belastingdienst deze belasting int. De provincie heeft geen invloed op de wijze van inning of kwijtschelding.

De volgende tabellen geven de mate van kostendekkendheid van de heffingen weer.

Met betrekking tot de grondwaterheffing is het kostendekkingspercentage in 2024 hoger dan 100%. De opbrengst van de heffing grondwaterheffing hoeft per jaar niet gelijk te lopen met de kosten omdat er gebruik gemaakt wordt van een voorziening. De kosten die in verband met de uitvoering van de grondwatertaken worden gemaakt (onder andere voor onderzoeken die voor het grondwaterbeheer noodzakelijk zijn en voor de vergoeding van schade) kunnen in enige jaren hoger zijn dan de ontvangen heffing en in een ander jaar (zoals nu in 2024) lager zijn dan de opbrengsten. Daarnaast zit er een effect in van opschoning heffingen bij partners, waardoor er extra inkomsten zijn binnengekomen uit voorgaande jaren.

In 2021 is in de Belastingverordening Overijssel 2022 de grondwaterheffing herzien voor de periode 2022-2024. Daarin is het tarief voor de grondwaterheffing vanaf 1 januari 2022 tot 31 december 2024 vastgesteld op € 0,016 per m3 onttrokken grondwater. In 2025 wordt het tarief herijkt.