Provinciaal publiek belang

Enexis Netbeheer B.V. (één van de drie werkfondsen van Enexis Holding N.V.) beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor ca. 2,5 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. Deze verbonden partij draagt bij aan het realiseren van een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam regionaal energienetwerk. In de statuten staat dit als volgt:

  • Het (doen) distribueren en het (doen) transporteren van energie;
  • Het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten met annexen voor energie;
  • Het doen uitvoeren van alle taken die als gevolg van de Elektriciteitswet  en de Gaswet zijn toebedeeld aan de netbeheerder.

De energie-infrastructuur is een belangrijk fundament voor de energietransitie en daarmee cruciaal in het realiseren van de klimaatdoelen.

Juridische vorm

Privaatrechtelijke organisatie (naamloze vennootschap, Burgerlijk wetboek, boek 2). 

Partijen

Provincie Groningen (6,57%), provincie Drenthe (2,37%), provincie Overijssel (19,68%), provincie Noord-Brabant (30,83%), provincie Limburg (16,13%) en gemeenten in deze provincies en in de provincie Flevoland. Wettelijk is bepaald dat alleen publieke lichamen aandeelhouder van een netwerkbedrijf kunnen zijn. Het belang van de provincie Overijssel is in 2022 niet gewijzigd. 

Bestuurlijke betrokkenheid

Stemrecht in de Algemene Vergadering (AV) (1e gemachtigde voor de provincie hierin:
Y.J. van Hijum).

Daarnaast hebben wij een vaste zetel in de Aandeelhouderscommissie (AHC). Ook stemmen we over eventuele mutaties in de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen. Daarnaast stelt de AV de jaarrekening vast met inbegrip van het daarbij horende dividend.

In de AV van 14 april 2022 is het strategisch plan voor de periode 2022 - 2026 vastgesteld.  Via deelname aan de AHC zijn wij hier nauw bij betrokken geweest. De strategische richting die Enexis voorstaat is op hoofdlijnen in lijn met onze ambitie.  De focusstrategie is erop gericht dat Enexis er met haar infrastructuur voor zorgt dat mensen en bedrijven zoveel mogelijk duurzame energie kunnen gebruiken en terug leveren. Daarnaast wil Enexis helpen om richting te geven aan maatschappelijk optimale keuzes voor een duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem van de toekomst en een haalbare weg daar naartoe. 

Vanuit onze rol als aandeelhouder in de AHC en de AV zien wij toe op de realisatie van de doelen in het Strategisch plan van Enexis en hebben wij geparticipeerd in het onderzoek en onderhandelingen over Rijksparticipatie in de regionale netbeheerders.  In december 2022 is er overeenstemming bereikt over een Afsprakenkader voor het mogelijk maken van Rijksparticipatie tussen de Staat, de netwerkbedrijven en de betrokken aandeelhouderscommissies. Dit is een belangrijke stap om te komen tot een structurele oplossing voor de kapitaalbehoefte van de regionale netwerkbedrijven.  

Begin 2022 heeft Enexis haar dochterbedrijf Fudura verkocht voor € 1,3 miljard. De verkoop levert een boekwinst van € 1,1 miljard op.  Het advies van de AHC aan de AV van april 2023 luidt om € 100 miljoen hiervan uit te keren aan de aandeelhouders. Afgerond ontvangt de provincie Overijssel hiervan € 20 miljoen. De middelen die bij Enexis blijven worden geïnvesteerd in uitbreiding van de regionale energienetwerken.

U bent in februari 2023 in de gelegenheid gesteld om  wensen en bedenkingen te uiten over het Afsprakenkader en de winstbestemming van de verkoop van Fudura. In de AV van april 2023 besluiten de aandeelhouders over het Afsprakenkader en de bestemming van de winst van de verkoop van Fudura. 

Financieel belang

De provincie Overijssel bezit 29.465.662 aandelen, met een boekwaarde van € 46,3 miljoen.

Uitbreiding van het  elektriciteitsnetwerk is een randvoorwaarde voor het realiseren van de Regionale Energie Strategieën (RES'en) en de doelen van het Klimaatakkoord. Dit vraagt een forse investering.  De aandeelhouders van Enexis Holding dragen hieraan bij: in 2020 verstrekten 5 provinciale en 66 gemeentelijke aandeelhouders een converteerbare hybride aandeelhouderslening van € 500 miljoen aan Enexis Holding. De provincie Overijssel  nam € 102 miljoen voor haar rekening. 

Het in 2022 ontvangen dividend over de winst van 2021 bedroeg € 19,6 miljoen. In 2023 is een dividend van € 9,8 miljoen opgenomen in de begroting.  Het is echter de verwachting dat de aandeelhoudersvergadering in april 2023 zal besluiten tot een dividenduitkering van 50% van de (reguliere) nettowinst over 2022, wat neerkomt op € 18,4 miljoen voor de provincie Overijssel. In de Perspectiefnota 2024 nemen we de actuele raming in de jaarschijf "begroting 2023" op. Zoals onder "Bestuurlijke betrokkenheid" is vermeld, ontvangt de Provincie Overijssel in 2023 nog eenmalig € 20 miljoen uit de verkoop van Fudura. Via de periodieke Monitor houden we u op de hoogte van de laatste stand van zaken.

Bijzonderheden

De rol van Enexis is essentieel voor realisatie van de Overijsselse energietransitie. Enexis is een partner voor de provincies, gemeenten en waterschappen bij de uitvoering van de Regionale Energie Strategieën (RES'en). Door de huidige versnelling van de energietransitie neemt de druk(te) op het netwerk zo snel toe, dat extra investeringen in de infrastructuur alléén niet genoeg zijn. Om de energietransitie tijdig en betaalbaar te realiseren, is het noodzakelijk om het netwerk (kosten)efficiënter te gebruiken en de beschikbare middelen efficiënt te investeren. Hierin ligt een taak voor het Rijk om de regelgeving op dit vlak aan te passen. De provincie werkt aan een regierol in de regionale energie-infrastructuur.

Het beheer en uitbreiding van het elektriciteits- en gasnet en de leveringszekerheid is de belangrijkste opgave voor Enexis. In 2022 bedroeg het werkpakket van Enexis Netbeheer
€ 1.044 miljoen (2021: € 959 miljoen, 2020: € 882 miljoen). Door de toename in vraag en aanbod van duurzaam opgewekte energie zal de omvang van het werkpakket in de toekomst verder toenemen.  In 2023 stijgen de uitgaven aan het onderhoud en de uitbreiding van de elektriciteits- en gasnetten tot € 1.340 miljoen.