Vitens N.V. (Zwolle)
Hoort bij prestatie
1.2.3 Werken aan voldoende schone drinkwaterbronnen nu en in de toekomst
Provinciaal publiek belang
Met ons aandeelhouderschap borgen wij onze verantwoordelijkheid voor een goede en veilige drinkwatervoorziening in Overijssel. Dit belang is verankerd in de statuten van Vitens waar het doel van verbonden partij omschreven is als: De uitoefening van een publiek (drink)waterbedrijf, daaronder begrepen: de winning, productie, transport, verkoop en distributie van water, alsmede het verrichten van alles wat met de publieke watervoorziening verband houdt.
Wettelijk is vastgesteld dat de aandelen van de drinkwaterbedrijven in publieke handen blijven. Het belang van de provincie Overijssel als aandeelhouder in Vitens is historisch gegroeid.
In het omgevingsbeleid worden de omgevingsfactoren vastgelegd waarbinnen Vitens haar primaire taak kan uitvoeren. Via ruimtelijke ordening, milieubeleid en waterbeleid geven wij invulling aan de zorgplicht voor het duurzaam veiligstellen van de openbare drinkwatervoorziening.
Juridische vorm
Privaatrechtelijke organisatie (naamloze vennootschap, Burgerlijk wetboek, boek 2).
Partijen
De aandelen van Vitens N.V. zijn in handen van 97 aandeelhouders waaronder de provincie Friesland, provincie Gelderland, provincie Overijssel (13,40%), provincie Flevoland en provincie Utrecht en 92 van de in deze provincies liggende gemeenten. Het belang van de provincie Overijssel is in 2022 niet gewijzigd.
Bestuurlijke betrokkenheid
Stemrecht in de Algemene Vergadering (1e gemachtigde voor de provincie hierin:
Y.J. van Hijum). Verder heeft de provincie Overijssel een vaste zetel in de Commissie van Aandeelhouders, die adviseert aan de Algemene Vergadering over de te nemen besluiten. De portefeuillehouder ziet namens de provincie toe op uitvoering van het strategisch plan en daarmee samenhangend, het financieel beleid van de onderneming.
Financieel belang
De provincie Overijssel bezit 774.096 aandelen. De boekwaarde daarvan bedraagt
€ 34.990.000. Zoals al in eerdere P&C documenten aangegeven, hebben we in ook 2022 geen dividend ontvangen en zal dit in ieder geval tot 2027 ook niet aan de orde zijn vanwege de forse investeringsopgave waar Vitens voor staat.
Bijzonderheden
De waterafzet van Vitens is de afgelopen zeven jaren met 10% gestegen. En het aantal nieuwe aansluitingen stijgt. Dit vraagt nieuwe investeringen in de bijbehorende infrastructuur. Daarnaast is de periode gekomen dat grote vervangingsinvesteringen in bestaande infrastructuur (zowel leidingwerk als in de productielocaties) noodzakelijk zijn om continuïteit van de drinkwatervoorziening te kunnen waarborgen.
De stijging van de watervraag maakt het noodzakelijk om extra inzet te plegen om bestaande waterreserves veilig te stellen en waar nodig nieuwe te ontwikkelen. Daarin wordt samengewerkt met provincie, waterschappen, gemeenten en andere relevante partijen. Vitens zet in op bewustwording van de waarde van (drink)water. En daarmee op het gebruik van drinkwater. Vitens is actief op het bevorderen van waterbewustzijn. Niet als losse campagne, maar als structurele boodschap. Uit klantonderzoek door Vitens is naar voren gekomen dat klanten bereid zijn hun gedrag aan te passen.
In de veranderende omgeving staat Vitens voor een zeer grote opgave. Er is sprake van een toenemende vraag, klimaatverandering, drukte in de ondergrond, nieuwe wensen van klanten en verdergaande digitalisering. Dit alles vraagt om toekomstbestendig bronnen en drinkwaterinfrastructuur om ook met toenemende onzekerheden de drinkwatervoorziening op langere termijn te borgen.
Vitens constateert een sterke stijging van het drinkwatergebruik over de afgelopen zeven jaar, hoewel deze in 2022 enigszins getemperd lijkt te zijn door hoge energieprijzen. De stijging komt door een combinatie van demografische ontwikkeling, groei van het hoofdelijk gebruik, economische groei en klimaatverandering. De droge hete zomers hebben geleid tot een sterke vraagstijging. Het beleid van Vitens is erop gericht om voldoende productiecapaciteit te hebben om deze totale vraag te kunnen leveren en om actief in te zetten op drinkwaterbesparing bij bedrijven en particulieren. Additionele reserve-bouwstenen worden ontwikkeld. Dit vraagt naast extra investering in productie- en distributie- infrastructuur ook een versnelling op uitbreiding van de benodigde vergunningscapaciteit. In het investeringsplan 2021-2030 staat een structureel hoger investeringsniveau dan in voorgaande jaren aangegeven. In 2022 wordt een investeringsniveau van € 207 miljoen verwacht. Voor de jaren 2022-2030 groeien de investeringen verder door tot een niveau van € 274 miljoen.