Inleiding en statenvoorstel

Voor u ligt de Begroting voor 2023.   
Deze begroting beslaat het laatste deel van deze coalitieperiode en vormt daarmee de opmaat naar de provinciale statenverkiezingen op 15 maart 2023.   
  
We hebben de afgelopen jaren hard gewerkt aan een krachtige economie, een aantrekkelijke leefomgeving met goede bereikbaarheid en een sterk openbaar bestuur. In deze begroting blikken wij vooruit naar het laatste jaar van deze coalitieperiode. 
  
Wij staan voor drie grote uitdagingen:  
1. Klimaatadaptatie, klimaatmitigatie en de energietransitie; 
2. Het bieden van nieuw perspectief voor de landbouw en de ontwikkeling van de natuur; 
3. Verstedelijking en mobiliteit.   
Ook het komende jaar staan deze uitdagingen centraal in ons beleid en in het Fundament voor de Nieuwe Omgevingsvisie.  
  
We merken steeds meer dat deze uitdagingen om een voortvarende aanpak vragen. Voor Overijssel is het cruciaal dat we werken op een manier die inclusief is voor de héle provincie.  
We merken namelijk dat de aanpak van deze uitdagingen een impact heeft op de samenleving. En soms leidt dit tot stevige en heftige reacties. Dit vraagt van ons dat we luisteren naar die reacties en zorgen dat we op een inclusieve manier vooruit kijken naar het perspectief waar we als samenleving samen uit willen komen. Daar blijven wij op sturen. We hebben daarbij oog voor de toekomstige generaties. Cruciaal daarbij zijn een houdbare en gezonde leefomgeving en een door iedereen ervaren brede welvaart. Als provincie hebben we daar een belangrijke rol en verantwoordelijkheid in.  
  
Hieronder geven we aan wat we in 2023 op de verschillende opgaven gaan doen. 

MKB 
De vooruitzichten voor de Nederlandse economie zijn onzeker. Het CPB geeft recentelijk aan dat de voorspelde groei in 2023 sterk onder druk staat. Als de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne dieper zijn en langer aanhouden, dan leidt dit waarschijnlijk tot nog hogere energieprijzen, inflatie en stijgende rentes en onzekerheid op financiële markten. Daarnaast heeft de geopolitiek forse impact op de wereldhandel, leveringszekerheid en transportprijzen. Er wordt veel flexibiliteit van bedrijven gevraagd door deze ontwikkelingen. Specifiek regionale of lokale omstandigheden rond de stikstofproblematiek, de krappe arbeidsmarkt en droogte vergroten de complexiteit. Deze ontwikkelingen vragen om een veerkrachtig en innovatief MKB en een circulaire, innovatieve en sociale economie. Daarom blijven wij krachtig inzetten op energieonafhankelijkheid, verduurzaming en digitalisering in het brede MKB en ondernemen met impact. Hierbij werken we aan continuering en actualisatie van samenwerking met het Rijk. 
  
Arbeidsmarkt 
In verschillende sectoren zoals de zorg en het onderwijs maar ook in de horeca, energie en vervoer wordt dringend gezocht naar arbeidskrachten. De werkloosheid is historisch laag en er zijn meer vacatures dan werklozen. Daarmee is de arbeidsmarkt nu al uitzonderlijk krap, terwijl de verwachting is dat tekorten nog verder zullen oplopen. Ook zijn er voor de klimaat- en digitale transitie waar onze samenleving middenin zit vakmensen nodig en die vraag zal niet afnemen. Niet alleen moeten we onze huizen gaan verduurzamen, maar ook moeten we op een andere manier gaan bouwen, produceren, onderwijzen, energie opwekken en reizen. Wij leggen de focus op de leerrijke regio waarbij we bijdragen aan voldoende deskundige vakmensen voor onder meer de klimaatopgaven. 
 
Ruimtelijke Economie/Toekomstbestendige werklocaties 
Voor bedrijven wordt het steeds moeilijker fysieke ruimte te vinden om zich te vestigen of om uit te bereiden. Het belang van economie in de “strijd” om de schaarse ruimte vraagt extra aandacht. Daarnaast is het belangrijk om op bestaande en toekomstige werklocaties maatschappelijke opgaven als energietransitie, vergroening en klimaatadaptatie slim op de werklocaties te integreren en dat als provincie te stimuleren en faciliteren. Dit hebben we de afgelopen jaren als provincie gestimuleerd en zullen we ook in 2023 blijven doen. 

In het Klimaatakkoord hebben wij met alle andere betrokkenen over de volle breedte van de samenleving afspraken gemaakt over de uitvoering van de energietransitie. Deze afspraken gaan over het verduurzamen van woningen en gebouwen, elektrisch vervoer en waterstof, schonere industrie, minder emissie door de landbouw en opwek van hernieuwbare energie door zonnepanelen en windturbines. 
Volgend uit de afspraken uit het Klimaatakkoord nemen wij verantwoordelijkheid voor acht prioriteiten: zonnepanelen op bedrijfsdaken; grootschalige opwek windenergie; groen gas uit mestvergisting; warmtenetten; verduurzaming industrie; smart energy hubs; grootschalige verduurzaming woningen en regie op energie-infrastructuur.   
Naast de focus op onze prioriteiten bieden wij brede ondersteuning aan de uitvoeringspartners in de regionale energiewerkplaatsen. Per thema van de energietransitie hebben wij samen met relevante partners een werkvloer ingericht voor kennisdeling, instrumentontwikkeling en netwerkvorming. Zo versnellen we samen de energietransitie.  
In het regeerakkoord van kabinet Rutte-IV is een aangescherpte doelstelling naar 55% CO2-reductie vastgelegd, volgend uit het Europese klimaatbeleid ‘Fit for 55’. Naar verwachting zijn ook extra inspanningen nodig op de acht prioriteiten waar de provincie verantwoordelijkheid op zich neemt. De vertaling hiervan volgt in 2023 of 2024. 
 
RES Twente en West-Overijssel 
De provincie is partner in de Regionale Energie Strategie (RES). Tot juli 2023 werken twee RES-regio’s aan de RES 2.0. Daarna stellen Provinciale Staten de RES 2.0 vast, waarin regionale doelen verder zijn uitgewerkt, de zoekgebieden voor grootschalige energie-opwekking zijn bepaald en is gestart met Regionale Structuurvisie warmte. 
 
Programma Energiestrategie in het kader van de Omgevingswet 
Om de gezamenlijke RES-ambitie van 3,3 TWh te realiseren, stelt de provincie een programma onder de Omgevingswet in. De verwachting is dat wij dit programma in november 2022 vaststellen. Het programma vormt de basis om in 2023 te bepalen of en waar de provincie een regierol op zich moet nemen om in 2030 de RES-doelen daadwerkelijk te realiseren.  
De gemeenten krijgen ondersteuning om zoekgebieden tijdig vast te stellen en het realiseren van grootschalige clusters wind in 2030 te realiseren. 

Woningmarkt 
De druk op de woningmarkt en de woningtekorten zijn en blijven ook in Overijssel hoog. Tegelijkertijd zijn er factoren die de realisatie van extra woningen in gevaar brengen. Stikstofruimte, stijgende materiaalkosten, personele capaciteiten bij bouwers en gemeenten, onrendabele toppen en een beperkt aantal harde plannen ten opzichte van onze ambitie. Met onze een brede Overijsselse Aanpak voor Wonen, met de regionale woonagenda’s voor Twente en West-Overijssel als uitgangspunt, zorgen wij voor bovenregionale programmering, investeringen, verbinding met het Rijk, het aanjagen en stimuleren van plannen en het verbinden van al deze betrokken partijen en daarmee dus ons netwerk. We voeren samen met onze partners de landelijke woondeals uit die we eind 2022 gaan afsluiten met de rijksoverheid. Vanwege de verhoogde taakstelling is de druk op de huisvesting van statushouders toegenomen. We stimuleren de realisatie van tijdelijke en flexibele woningen voor doelgroepen inclusief statushouders. Eind 2022 wordt bekend of wij vanuit het Rijk aanvullende taken op het gebied van de opvang van asielzoekers toebedeeld krijgen.
  
Ruimtelijk beleid  
Als provincie staan we voor een uitdagende puzzel in ons ruimtelijk domein: het rijk vraagt van ons om in 2023 uitvoerbare plannen aan te leveren op 24 sectorale terreinen, die samenkomen in het ruimtelijk domein. Het rijk vraagt ons ook om samen met hen de regiefunctie in het ruimtelijk domein op te pakken. Met het Fundament voor de Nieuwe Omgevingsvisie hebben we een basis voor het leggen van de ruimtelijke puzzel. Dit werken we samen met partners gebiedsgericht uit in een nieuwe Omgevingsvisie en uitvoeringsinstrumenten, waaronder een nieuwe Omgevingsverordening.  Ook werken we aan de klimaatbestendige groei van de regio Zwolle in het NOVEX-gebied. 
  
Binnensteden en Retail  
Via het investeringsprogramma Ruimte Wonen Retail werken we met alle steden aan toekomstbestendige retail, de vitaliteit van de binnensteden en het realiseren van complexe gebiedsontwikkelingen. Ook de rijksoverheid ondersteunt de transformatie in de binnensteden via het transformatiefonds. Basis van onze inzet blijven de netwerkaanpak en arrangementen om lokaal maatwerk te bieden, met meer nadruk op vastgoed in de retail door de vastgoedtafel verder op en uit te bouwen als ondersteuning aan de centrumgebieden om lokaal inzicht te krijgen bij de vastgoedsector. 
 
Omgevingswet 
De inwerkingtredingsdatum van 1 januari 2023 voor de omgevingswet is nog niet beklonken. Met en zonder inwerkingtreding ligt er nog een grote uitvoeringsopgave die wij samen met de ketenpartners in de regio’s hebben uit te voeren. De technische doorontwikkeling van het digitaal stelsel omgevingswet, de dienstverlening en het proces rondom vergunningaanvragen waar samenwerkingsafspraken aan ten grondslag liggen, moeten worden beproefd en verbeterd. Ook zal de juridische impact duidelijk worden waarop wij anticiperen op een nieuw wettelijk kader.  

De langdurige droogte van de afgelopen zomer en de overstromingen van 2021 maken duidelijk dat de opgave op het gebied van hitte, droogte en wateroverlast groter en complexer wordt. Als ruimtelijke regisseur en waterbeheerder zijn we medeverantwoordelijk voor deze opgaven. Ook de drinkwatervoorziening waarvoor de provincie verantwoordelijk is staat onder druk en er is nog veel werk te doen om te voldoen aan de Europese regels uit de kaderrichtlijn water en nitraatrichtlijn en om te zorgen voor voldoende, schoon en veilig drinkwater.  
Daarom werken we met onze partners in de investeringsprogramma’s Hitte, Droogte en Wateroverlast, Zoetwatervoorziening Oost Nederland, Deltaplan Agrarisch Waterbeheer, 7e actieprogramma nitraatrichtlijn, Rijn Oost en Samenwerkingsverbanden Water aan de kwantiteit en kwaliteit van ons water en oplossingen en beleid voor droogte, wateroverlast, hitte en het tekort aan zoet water. 
In onze nieuwe Omgevingsvisie geven wij invulling aan oplossingen voor hitte, droogte en wateroverlast en de verschillende perspectieven voor water en bodem sturend per gebied. 

In 2023 werken we verder aan de verschillende onderdelen op het thema mobiliteit. Deze worden verderop afzonderlijk beschreven. Een nieuw overkoepelend onderwerp is het Regionaal Mobiliteitsprogramma (RMP) Overijssel. Dit zal Provinciale Staten naar verwachting begin 2023 vaststellen. Een RMP is steeds meer een instrument om de bredere mobiliteitstransitie uit te werken in een samenhangend programma van mobiliteitsmaatregelen. We leggen nadruk op slimme en duurzame maatregelen en kiezen steeds meer voor de meest prioritaire verbindingen, zoals Zwolle-Twente (-Münster). Daarnaast blijft aandacht voor investering in fietsinfrastructuur (o.m. realiseren snelle fietsroutes) en het relatief nieuwe thema hubs noodzakelijk. Hubs zijn cruciaal voor overstap van reizigers en overslag van goederen, maar zijn ook nodig voor het faciliteren van combinaties van meerdere vervoersystemen. Hiervoor ontwikkelen we infrastructuur en zetten in op gedragsbeïnvloeding.  
  
OV 
De nieuwe concessie IJssel-Vecht start vanaf december 2022. Vanaf december 2023 zal ook het openbaar vervoer in de Kop van Overijssel ‘zero emissie’ zijn. Daarnaast besteden we de komende jaren meerdere OV-concessies (trein en bus) aan. We starten op tijd voor een gedegen voorbereiding. Daarna zullen alle regionale treinen en bussen in Overijssel ‘zero emissie’ zijn. 
Voor ons regionaal OV en de mobiliteitsprojecten hebben we te maken met stijging van onder meer personeel-, materieel- en energiekosten. Het openbaar vervoer moet een nieuwe genormaliseerde balans vinden tussen vraag en aanbod na het verdwijnen van de regeling rond de beschikbaarheidsvergoeding vanuit het Rijk. 
De coronacrisis en de daaraan gerelateerde (arbeids)-marktsituatie brengen ook veranderingen voor de provincie. Om het voorzieningenniveau van openbaar vervoer (en daarmee de bereikbaarheid van het landelijk gebied en kwetsbare doelgroepen) te handhaven, zullen meer middelen en aanvullende oplossingen nodig zijn. Hiervoor ontwikkelen we een integraal mobiliteitssysteem waarbij de beschikbare middelen beter worden ingezet op de grotere vervoerstromen. We doen dit door het ontwikkelen van een mobiliteitsnetwerk, het implementeren van onze knooppuntstrategie en vraagafhankelijke mobiliteitsoplossingen. Dit is in lijn met de landelijke toekomstvisie OV2040. 
Met de gemeenten blijven wij intensief gebiedsgericht samenwerken volgens de regionale mobiliteitsaanpak (RMO). In het RMO worden in goede afstemming met rijksoverheid en gemeenten de jaarlijks uit te voeren maatregelen bepaald. Voor verkeersveiligheid hanteren we het gezamenlijk opgestelde Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid Overijssel 2022-2024 dat is opgesteld volgens de risico gestuurde aanpak. We geven daarmee uitvoering aan het landelijk Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) 2030.   
 
Toenemende onzekerheden, kosten en risico's 
We zien dat de voorspelbaarheid van de uitvoering en de kosten voor onze eigen infrastructuur ook minder betrouwbaar worden. Dit wordt veroorzaakt door de grillige marktomstandigheden, zoals schaarste en hogere prijzen voor materiaal, beschikbaarheid van personeel bij opdrachtnemers en bij onze eigen organisatie. Ook de invloed van de omgeving en de regelgeving omtrent stikstof maken dat de uitvoering van projecten complexer wordt. 

Het Landelijk Gebied staat aan de vooravond van grote transities. Wij blijven ons inzetten om de opgaven in samenhang op te pakken. Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) geeft nog niet de gewenste duidelijkheid. Wel duidelijk is dat ingrijpende maatregelen onontkoombaar zijn voor natuurherstel, het klimaat en de waterkwaliteit en -kwantiteit. Hiervoor zijn ook middelen beschikbaar in het transitiefonds. Daarmee zullen wij - samen met ondernemers, inwoners en andere partijen - komen tot een Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) voor de zomer 2023. Draagvlak, de leefbaarheid op het platteland en perspectief voor (agrarisch) ondernemers zijn voor Overijssel essentieel en staan centraal in onze eigen ‘3x3 aanpak’ (Stikstof: 3 x 3 aanpak - Provincie Overijssel). 
De Gebiedsgerichte Aanpak stikstof (GGA), Ontwikkelopgave Natura2000, Veenweide aanpak, Bossenstrategie, Aanpak voor de Kaderrichtlijn Water en het Perspectief voor de Landbouw zijn nauw verbonden met het PPLG. Uiterlijk medio 2023 worden processen die direct verbonden zijn aan PPLG geïntegreerd. 
Zo werken we in de Gebiedsgerichte Aanpak Noordwest Overijssel ook aan de reductie van bodemdaling en CO2 uit veenweide. Conform de afspraken op basis van het Klimaatakkoord maken we - samen met de andere overheden en maatschappelijke partners – daarvoor een Regionale Veenweidestrategie 2.0, als onderdeel van een integraal toekomstperspectief voor het gebied en haar agrarische ondernemers.  
 
In 2023 gaan wij verder met de uitvoering van de extra maatregelen voor versnelling van het herstel van stikstofgevoelige natuur en voor boscompensatie met het Programma Natuur en dienen we de aanvraag in voor de tweede tranche van de Programma Natuur middelen.  
  
De middelen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) bieden kansen om boeren te belonen voor diensten die bijdragen aan klimaat en biodiversiteit. De cofinanciering van enkele onderdelen van het GLB hebben wij nog niet voor de volledige programmaperiode (2023-2027) geborgd. Dat kan betekenen dat we een deel van de Europese middelen niet kunnen benutten. Wij gebruiken de komende tijd om slimme combinaties te maken in de uitvoering en daarmee cofinanciering volledig in te vullen.  
 
Aanstaande Europese wetgeving zal ons verplichten om meer aandacht te besteden aan biodiversiteit buiten onze natuurgebieden. Met onze Natuur voor Elkaar aanpak en het daarmee opgebouwde netwerk hebben we een goede uitgangspositie voor de transitie naar een natuurinclusieve samenleving. Om een natuurinclusieve samenleving te creëren vinden wij het van belang dat alle sectororen hierin verantwoordelijkheid nemen, zodat we met elkaar de biodiversiteit kunnen verbeteren. Door te werken aan een “basiskwaliteit voor natuur” voorkomen we dat soorten waar het nu goed mee gaat in de toekomst bedreigd worden. 
  
Het programma Agro en Food loopt tot het einde van deze coalitieperiode. Gelet op de transities in het landelijk gebied maken wij een Perspectief voor de landbouw. Daar zullen nieuwe acties uit voortkomen.  
  
Het programma Toekomstgerichte Erven loopt, met de door u bij de perspectiefnota 2022 beschikbare gestelde middelen, ook in 2023 door. Ook gemeenten dragen vanaf 2023 financieel bij. Daarmee zorgen we ervoor dat deze opgebouwde infrastructuur op een basisniveau beschikbaar blijft als uitvoeringsinstrument voor het PPLG. We onderzoeken welke rol de erfcoaches kunnen vervullen in het PPLG. 
 
In het landelijk gebied, waar de ruimte schaars is, moeten veel opgaven gerealiseerd worden. Bij beleidsdoelen waar we regie voeren en gebiedsprocessen en verkaveling verwachten, spelen grondposities een belangrijke rol.  
Vooruitlopend op de opgaven, maken wij met het Anticiperend Grondfonds (AGF) aankopen mogelijk van landbouwgronden, grondgebonden agrarische bedrijven en objecten.  
Het AGF is een revolverend fonds, waarbij de opbrengsten van doorverkoop van de grondposities weer terugvloeien in het fonds. Hiermee kunnen we, zolang het nodig is, nieuwe anticiperende aankopen doen. 

Sociale kwaliteit en cultuur 
Wij streven naar een sociaalmaatschappelijk geëngageerd, initiatiefrijk en cultureel bruisend Overijssel. Op deze wijze dragen we bij aan een aantrekkelijke woon- en werkomgeving in Overijssel. 
 
Wij spannen ons in om ondanks de vergrijzing voldoende vrijwilligers actief te houden bij onze maatschappelijke opgaven. Ook zetten wij ons in voor een professionaliseringsslag in de samenwerking tussen professionele organisaties en vrijwilligers. Helaas zien we dat een steeds grotere groep niet goed mee kan komen in de samenleving. Met de inzet van techniek en de combinatie met kunst en digitalisering worden oplossingen geboden. Door de nieuwe Rode Draad Gezondheid in de Omgevingsvisie wordt een extra impuls gegeven aan het stimuleren van positieve gezondheid en gezond gedrag. Hierbij leggen wij verbindingen met andere beleidsthema’s, zoals klimaatadaptatie en natuurinclusief. 
 
De culturele sector heeft moeite met het herstel na de coronacrisis. Voor de culturele sector wordt 2023 dan ook een belangrijk jaar. Door intensieve samenwerking met culturele organisaties, makers, culturele netwerken, overheden en onderwijs werken we samen aan duurzame versterking en herstel van de culturele sector. Ook stimuleren we nieuwe verdienmodellen en versterken we het ondernemerschap. Verder richten we ons op behoud en ontwikkeling van de Overijsselse culturele identiteit door onze inzet op erfgoed (waaronder streektaal en streekcultuur), cultureel aanbod, cultuureducatie, cultuurparticipatie, talentontwikkeling en bibliotheken.  
 
Leefbaar Platteland 
Het programma Leefbaar Platteland oogst dit jaar de drie ingezette lijnen Wetenschap, Netwerk, Initiatieven. We voeren dit jaar een impactmeting uit van het programma Leefbaar Platteland. Hierin meten we de toegevoegde waarde en de maatschappelijke impact van het programma aan de hand van onze doelen, ondernomen activiteiten, ingezette middelen en behaalde resultaten. We kijken uit naar de wetenschappelijke producten die dit jaar worden opgeleverd. Ook geven we de komende periode uitvoering aan inspirerende netwerkbijeenkomsten. Aan het eind van het jaar delen we onder meer de resultaten van de impactmeting met onze doelgroepen via een netwerkdiner. De ingezette lijn van dit programma zetten we door in 2023, en na deze coalitieperiode GS heeft besloten om het PPLG verder invulling te geven aan de sociaal-maatschappelijke opgaven die spelen in gebiedsprocessen rondom het Nationale Programma Landelijk Gebied. Daar sluiten de opbrengsten tot nu toe, en de ingezette lijn van het programma leefbaar platteland goed op aan. Wij streven ernaar om, naast een programmatische invulling in het PPLG, ook een meer structurele invulling te geven aan de ambities ten aanzien van leefbaarheid op het platteland. 
 
Openbaar bestuur 
De kwaliteit van het openbaar bestuur staat voor ons hoog in het vaandel. In het verkiezingsjaar is de aandacht daar nog sterker op gericht. Actuele maatschappelijke dynamiek onderschrijft het belang van blijvende en mogelijk verder versterkte inzet op thema’s als ondermijning, maatschappelijk onbehagen en polarisatie. Dit wordt in 2023 in ieder geval nader uitgewerkt in het Actieprogramma ‘Vergroten weerbaarheid interne organisatie’ en de herijking van Bibob beleid. 
De regionale samenwerking staat voorop en agendeert uitdagende ‘ruimtelijke puzzels’ bij het bestuur. Het speelveld van de provincie beperkt zich niet tot de lands- of provinciegrenzen, naast de regio en Den Haag zijn ook Duitsland en Europa belangrijke partners bij het verwezenlijken van provinciale doelstellingen en ambities. De inzet hierop wordt komend jaar nader gedefinieerd en vormgegeven. In beide gevallen geldt dat het aan de nieuwe coalitie is om hier in structurele zin keuzes in te maken. 
   
Ten aanzien van opvang van asielzoekers spelen grote vraagstukken en is nieuwe wetgeving in de maak. Dit kan betekenis hebben voor de rol en taak van provincies. De ontwikkelingen hebben naar verwachting in het komend jaar effect op de benodigde inzet en daarmee op de begroting. 
 
In 2023 is Overijssel aan de beurt als gastprovincie voor de Nationale Start van Bevrijdingsdag (5 mei 2023). De provincie organiseert samen met gemeente Zwolle, Nationaal Comité 4 en 5 Mei en Bevrijdingsfestival Overijssel, de landelijke aftrap van Bevrijdingsdag en daarnaast eigen activiteiten richting Bevrijdingsdag.

Zoals op de startpagina te zien is bedragen de totaal begrote lasten voor 2023 € 518,3 miljoen. Het gepresenteerde cirkeldiagram geeft de verdeling van deze lasten over de kerntaken weer. De begrote baten in 2023 bedragen € 434,4 miljoen. De belangrijkste inkomsten zijn de uitkering uit het Provinciefonds (€ 230,3 miljoen) en de opcenten op de Motorrijtuigenbelasting (€ 115,5 miljoen).

Het verschil tussen de begrote baten en lasten van € 83,9 miljoen onttrekken we per saldo aan de reserves. Deze onttrekking is voorzien in onze investeringsprogramma's en heeft betrekking op de voor die investeringen bestemde middelen in de reserves.  De begroting 2023 is in evenwicht en bevat vrije ruimte in de Algemene reserve en positieve begrotingssaldi voor de meerjarenbegroting. In onderstaande tabel, met een overzicht van het actuele budgettaire perspectief, worden die saldi weergegeven.

Deze saldi dienen te worden bezien in het licht van de toekomst van de provinciale financiën waarover wij al diverse keren met u spraken. Onder andere als gevolg van afnemende incidentele budgetten waaruit ook activiteiten worden gedekt waarvan continuering mogelijk gewenst is en onzekerheden over de omvang van onze toekomstige inkomsten uit het provinciefonds en de lokale belastingen voorzien wij in de toekomst de noodzaak tot het maken van fundamentele keuzes.

Alle detailinformatie over onze financiën wordt weergegeven in de rubriek 'financiën' en in de verschillende bijlagen bij deze begroting.

Het Statenvoorstel is het besluitvormend stuk bij deze begroting. Daarin staan de (financiële) voorstellen nader beschreven. Het Statenvoorstel vindt u onder de knop 'Bijlagen' rechtsboven in het scherm.