Kapitaalgoederen

We zijn verantwoordelijk voor het in stand houden van de infrastructuur bestaande uit provinciale wegen, kunstwerken en waterwegen en de provinciale gebouwen, waaronder het provinciehuis. Dit omvat dagelijks beheer (exploitatie), onderhoud (jaarlijks en niet-jaarlijks) en vervanging. 

Provinciale infrastructuur
In het Beheerplan Infrastructurele Kapitaalgoederen (2024 t/m 2027, PS22-000124) hebben we afgesproken dat we voor beheer en onderhoud van alle voorzieningen van de provinciale infrastructuur het kwaliteitsniveau 'basis' hanteren. De landelijke kennisinstelling CROW heeft dit kwaliteitsniveau gedefinieerd, dat staat voor efficiënt en effectief beheer op de langere termijn. De risico’s op het niet bereiken van beleidsdoelstellingen of imagoschade zijn bij dit kwaliteitsniveau voor de provincie doorgaans beperkt en beheersbaar. U heeft de budgetten gebaseerd op dit kwaliteitsniveau. Het beleidskader wordt in de praktijk verder uitgewerkt in (strategische) beheerplannen en assetmanagementplannen. In onze projecten hebben we aandacht voor innovatie, circulariteit, klimaatverandering en verduurzaming.

Samenhang beheer, onderhoud en vervanging
Om de beschikbaarheid van de infrastructuur te garanderen, wordt de technische onderhoudsstaat in de gaten gehouden. Infrastructuur kent daarin een ‘levenscyclus’. Na aanleg (nieuwstaat) vindt er dagelijks beheer plaats totdat de infrastructuur het kwaliteitsniveau bereikt dat er groot onderhoud nodig is. Het na te streven kwaliteitsniveau is door PS vastgesteld in het Beheerplan Infrastructurele Kapitaalgoederen (BIK). Voor wegen (na ca. 60 jaar) en kunstwerken (na ca. 80 jaar) is in de regel complete vervanging nodig omdat de infrastructuur dan aan het einde van haar levensduur is. Voor een toelichting op de (vervangings-)investeringen verwijzen wij u naar de paragraaf investeringen. In onderstaande grafiek is de levenscyclus schematisch weergegeven.

Voorziening beheer en onderhoud
Bij het bepalen van toekomstige vervangingsinvesteringen is rekening gehouden met het benodigde beheer en onderhoud. Deze hangen immers ook nauw samen: goed en slim vormgegeven dagelijks en groot onderhoud zorgt voor optimale vervangingstermijnen. Daarmee is dus inzicht in de totale cyclus van beheer, onderhoud en vervanging van onze infrastructuur. Het budget voor groot onderhoud wordt in de voorziening beheer en onderhoud gestort. Dit geeft de flexibiliteit om de noodzakelijke beheermaatregelen op het juiste moment uit te voeren, in plaats van in de vooraf aangegeven jaarschijf. 

Provinciale gebouwen
In 2006 is een meerjarenonderhoudsplan (MJOP) opgesteld voor de provinciale gebouwen. Met het onderhoudsplan waarborgen we dat de gebouwen met de daarin aanwezige installaties en apparatuur op een deskundige wijze worden beheerd en onderhouden. In het onderhoudsplan zijn drie zaken opgenomen: het jaarlijks onderhoud, het niet-jaarlijks onderhoud en de vervanging. Momenteel wordt het MJOP grondig herzien. Door innovatie op het gebied van duurzaamheid zijn de omvang, levensduur en wijze van onderhoud ten opzichte van het vorige MJOP gewijzigd. Dit heeft mogelijk budgettaire gevolgen. Wij komen hier via onze P&C-cyclus bij u op terug. 

Met het jaarlijks onderhoud waarborgen we de bedrijfszekerheid van de gebouwen en de installaties, garanderen we de veiligheid en houden we de uitstraling van de gebouwen in stand. Met dit onderhoud voldoen we aan regelgeving en zijn we verzekerd van de ondersteuning van leveranciers (garanties). Het meerjarig onderhoud omvat het onderhoud aan verwarmings- en koelinstallaties, gevels, kozijnen, zonwering, vloeren, wanden, verlichting, liften, brandveiligheidsvoorzieningen, enzovoorts. De uitvoering vindt plaats in een periode van vijf tot dertig jaar. De gebruikte normering (NEN 2767 niveau 3) gaat uit van een redelijke tot goede conditie en wordt ook bij andere overheidsorganisaties als leidraad voor het meerjarig onderhoud gebruikt.

Voorziening beheer en onderhoud provinciale infrastructuur
Wij voeren de werkzaamheden conform het BIK uit. Dit betreft zowel de afwikkeling van het BIK 2019-2023 als de uitvoering van het BIK 2024-2027. De werkzaamheden uit het BIK worden verder uitgewerkt in het meerjarenuitvoeringsprogramma. 
In de onderstaande tabel is de meerjarenraming voor het beheer en onderhoud van wegen, vaarwegen en kunstwerken opgenomen.

Zoals ook bij de Monitor 2023-I is vermeld, zijn de kosten op het gebied van de infrastructuur voor een belangrijk deel afhankelijk van de inflatie binnen de sector Grond-, Weg, en Waterbouw (hierna GWW). De prijsindex van de GWW-sector wijkt in 2022 en 2023 veel af van de geharmoniseerde consumptie-index (HICP) op grond waarvan wij onze budgetten indexeren. In 2023 is de prijsindex van de GWW-sector 10% hoger dan de HICP waarmee in de begroting is geïndexeerd. Naar verwachting is daardoor een extra dotatie benodigd. Daarnaast is in het BIK aangegeven dat de opgave van het baggeren van de vaarwegen voorzien is, maar nog niet exact te ramen valt en hiervoor een apart voorstel komt. Begin 2024 zal er een actualisatie van de voorziening groot onderhoud gemaakt worden, waarin zowel de prijsontwikkeling als de baggeropgave in beeld worden gebracht. Zowel voor de prijsstijgingen als de baggeropgave zijn als onderdeel van het coalitieakkoord aanvullende middelen gereserveerd (zowel structureel als incidenteel). De benutting hiervan wordt naar verwachting bij de Perspectiefnota 2025 ter besluitvorming aan u voorgelegd.

Financiële tabellen investeringen, onderhoud en afschrijvingen provinciaal vastgoed
De budgetten voor meerjarig onderhoud (inclusief afschrijvingen) zijn eerder door u geautoriseerd. Het meerjarenoverzicht van de beschikbare onderhoudsbudgetten vindt u in onderstaande tabel. Zoals gemeld zijn wij op dit moment bezig met een herziening van ons MJOP. Over de mogelijke budgettaire gevolgen wordt u geïnformeerd.

In de paragraaf investeringen gaan wij in op de voorgenomen investeringen.