Provinciaal publiek belang

Enexis Netbeheer B.V. (één van de drie werkfondsen van Enexis Holding N.V.) beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor ca. 2,5 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. Deze verbonden partij draagt bij aan het realiseren van een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam regionaal energienetwerk. In de statuten staat dit als volgt:

  • Het (doen) distribueren en het (doen) transporteren van energie;
  • Het in stand houden, (doen) beheren, (doen) exploiteren en (doen) uitbreiden van distributie en transportnetten met annexen voor energie;
  • Het doen uitvoeren van alle taken die als gevolg van de Elektriciteitswet  en de Gaswet zijn toebedeeld aan de netbeheerder.

De energie-infrastructuur is een belangrijk fundament voor de energietransitie en daarmee cruciaal in het realiseren van de klimaatdoelen.

Juridische vorm

Privaatrechtelijke organisatie (naamloze vennootschap, Burgerlijk wetboek, boek 2). 

Partijen

Provincie Groningen (6,57%), provincie Drenthe (2,37%), provincie Overijssel (19,68%), provincie Noord-Brabant (30,83%), provincie Limburg (16,13%) en gemeenten in deze provincies en in de provincie Flevoland. Wettelijk is bepaald dat alleen publieke lichamen aandeelhouder van een netwerkbedrijf kunnen zijn. 

Bestuurlijke betrokkenheid

Stemrecht in de Algemene Vergadering (1e gemachtigde voor de provincie hierin: 
T.A. de Bree).

Daarnaast hebben wij een vaste zetel in de Aandeelhouderscommissie (AHC). Ook stemmen we over eventuele mutaties in de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen. 

In de AV van 14 april 2022 is het strategisch plan voor de periode 2022 - 2026 vastgesteld.  Via deelname aan de AHC zijn wij hier nauw bij betrokken geweest. De strategische richting die Enexis voorstaat is op hoofdlijnen in lijn met onze ambitie.  De focusstrategie is erop gericht dat Enexis er met haar infrastructuur voor zorgt dat mensen en bedrijven zoveel mogelijk duurzame energie kunnen gebruiken en terug leveren. Daarnaast wil Enexis helpen om richting te geven aan maatschappelijk optimale keuzes voor een duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem van de toekomst en een haalbare weg daar naartoe. 

Vanuit onze rol als aandeelhouder in de AHC en de AV zien wij toe op de realisatie van de doelen in het Strategisch plan van Enexis en zijn wij op strategisch niveau betrokken in de bedrijfsmatige ontwikkelingen en de grote financieringsbehoefte van Enexis om met investeringen de energietransitie te faciliteren. Zo hebben wij geparticipeerd in het traject om met een afsprakenkader met het Rijk te komen dat het mogelijk maakt dat het Rijk in de toekomst, als de financieringsbehoefte van Enexis daarom vraagt, toe kan treden als aandeelhouder. 

U bent in februari 2023 in de gelegenheid gesteld om wensen en bedenkingen te uiten over het Afsprakenkader met het Rijk en de winstbestemming van de verkoop van dochteronderneming Fudura. In de AV van 13 april 2023 heeft de AV goedkeuring verleend voor het aangaan van het Afsprakenkader.
Daarnaast heeft de AV ingestemd met de éénmalige uitkering van € 100 miljoen dividend over de boekwinst van € 1,1 miljard voortvloeiend uit de verkoop van dochteronderneming Fudura en heeft de AV ingestemd met continuering van het huidige dividendbeleid inhoudende een uitkering van maximaal 50% van de nettowinst uit gewone bedrijfsvoering, voor de boekjaren vanaf 2023.  

Financieel belang

De provincie Overijssel bezit 29.465.662 aandelen, met een boekwaarde van € 46,3 miljoen.

In 2020 verstrekten 5 provinciale en 66 gemeentelijke aandeelhouders een converteerbare hybride aandeelhouderslening van € 500 miljoen aan Enexis Holding. De provincie Overijssel  nam € 102 miljoen voor haar rekening. 

Het in 2023 ontvangen dividend over de winst 2022 uit reguliere bedrijfsvoering bedroeg  
€ 18,4 miljoen voor de provincie Overijssel.  Daarnaast ontvingen we een incidenteel dividend van € 19,7 miljoen uit de verkoop van Fudura. De dividenduitkering in 2024 over het verslagjaar 2023 zal aanzienlijk lager zijn. In de begroting is een raming van € 9,8 miljoen opgenomen.  Er is een beperkt risico dat het werkelijke dividend lager uitvalt dan deze raming.

Bijzonderheden

De rol van Enexis is essentieel voor realisatie van de Overijsselse energietransitie.  Enexis is een partner voor de provincies, gemeenten en waterschappen bij de uitvoering van de Regionale Energie Strategieën (RES'en). 

De elektrificering verloopt momenteel echter zo snel dat de wachttijden voor  nieuwe of zwaardere aansluiting op ons elektriciteitsnet toenemen. Medio 2023 stonden in het verzorgingsgebied van Enexis meer dan 2.000 grootzakelijke bedrijven in de rij en loopt het aantal laagspanningsstoringen door overbelasting sterk op. Door de huidige versnelling van de energietransitie neemt de druk(te) op het netwerk zo snel toe, dat extra investeringen in de infrastructuur alléén niet genoeg zijn.  Het is noodzakelijk om het netwerk (kosten)efficiënter te gebruiken en de beschikbare middelen te investeren waar deze de meeste maatschappelijke waarde opleveren.  Hierin ligt een taak voor het Rijk om de regelgeving op dit vlak aan te passen. De provincie zet zich in om Enexis te helpen om tot efficiënte en geprioriteerde inzet van schaarse middelen te komen en tegelijkertijd de energietransitie verder te brengen. Initiatieven op dit vlak zijn o.a.  het provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat, het stimuleren van Smart Energy Hubs en de samenwerking met de netbeheerders en RES-regio's  in het platform "Samen Naar Integraal Programmeren (SNIP)".

Het beheer en uitbreiding van het elektriciteits- en gasnet en de leveringszekerheid is de belangrijkste opgave voor Enexis. In 2023 bedroeg het werkpakket van Enexis Netbeheer
€ 1.340 miljoen (2022: € 1.044 miljoen, 2021: € 959 miljoen, 2020: € 882 miljoen). Door de toename in vraag en aanbod van duurzaam opgewekte energie zal de omvang van het werkpakket in de toekomst nog verder toenemen.  

In augustus 2023 werd bekend dat de voorzitter van de Raad van Bestuur van Enexis zijn functie neerlegt. De Raad van Commissarissen van Enexis zal de AHC betrekken bij de opvolging.